Loét hang vị dạ dày
Viêm loét hang vị dạ dày là một bệnh thường gặp của dạ dày. Bệnh làm ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe người bệnh, thậm chí gây biến chứng nguy hiểm.
Mọi lứa tuổi đều có thể mắc viêm, loét hang vị dạ dày nhưng với người cao tuổi có tỉ lệ mắc bệnh cao hơn cả.
Viêm hang vị dạ dày là tình trạng hang vị ở phần niêm mạc dạ dày bị viêm, cũng tương tự như viêm ở những vị trí khác trong dạ dày (tùy vào vị trí viêm hoặc loét sẽ có những tên gọi khác nhau).
Đối tượng: Đối tượng dễ mắc nhất là độ tuổi trung niên và người cao tuổi. Hiện nay xu hướng mắc bệnh viêm hang vị ngày càng trẻ hóa do chế độ ăn uống không khoa học.
Khi viêm hang vị không được điều trị hoặc điều trị không đúng, không kịp thời sẽ dẫn đến loét hang vị dạ dày, lúc này bệnh sẽ diễn biến phức tạp hơn, thậm chí gây một số biến chứng nguy hiểm cho người bệnh.
Triệu chứng
Bệnh nhân bị viêm, loét hang vị thường có những dấu hiệu tương tự như viêm dạ dày, cụ thể như đau phần trên rốn, đây là dấu hiệu phổ biến nhất.
Cơn đau có thể dữ dội hoặc lâm râm, âm ỉ kéo dài có khi vài tiếng đến vài ba ngày vẫn chưa dứt hoặc lâu hơn. Lúc mới bị viêm, đau bụng nhiều khi ăn vào. Đau cả ngày lẫn đêm nhưng ban đêm đau nhiều hơn do dịch vị tiết ra nhiều kích thích niêm mạc đã bị tổn thương.
Khi hang vị mới bị loét, đói đau nhiều hơn nhưng khi bệnh đã nặng, no, đói đều đau. Người bệnh thường có ợ hơi, ợ chua hoặc có nóng rát vùng thượng vị, sau xương ức.
Đau thượng vị nhiều hơn khi ăn chua, cay, chuối tiêu, đu đủ chín hoặc uống rượu, bia.
Bệnh nhân có thể bị buồn nôn hoặc nôn nhất là khi dạ dày tiết ra nhiều dịch vị do bị kích thích, đặc biệt khi hang vị bị viêm cấp lan đến gây viêm hẹp môn vị cấp.
Người bệnh thường có rối loạn tiêu hóa như đầy hơi, chướng bụng, ăn không tiêu hoặc khó tiêu, phân lúc lỏng, lúc đặc, đôi khi phân rắn thành cục như phân dê. Do hấp thu bị giảm nên người bệnh thường gầy, da xanh, mệt mỏi, mất ngủ (do bệnh hay đau về đêm).
Cách chuẩn đoán bệnh viêm loét hang vị dạ dày
1. Chụp x quang:
Để chẩn đoán bệnh viêm, loét hang vị dạ dày có thể chụp X-quang có thuốc cản quang (thường chụp hàng loạt), cần nhịn ăn trước khi chụp và tốt nhất là rửa dạ dày để chụp.
Hiện nay kỹ thuật nội soi dạ dày – tá tràng được áp dụng khá rộng rãi. Đây là một kỹ thuật khá chính xác, nhanh, thuận lợi nếu được gây mê để nội soi tránh khó chịu cho người bệnh là tốt nhất.
2. Nội soi:
Kỹ thuật nội soi còn có giá trị khi sinh thiết niêm mạc tổn thương để xét nghiệm tế bào và xét nghiệm hình thể vi khuẩn HP với 2 kỹ thuật nhuộm gram xác định hình thể vi khuẩn HP và thử test ureaza. Nếu đúng do vi khuẩn HP, kỹ thuật nhuộm gram từ mảnh sinh thiết niêm mạc hang vị cho kết quả chính xác. Tuy nhiên, cả hai kỹ thuật bác sĩ phải có kinh nghiệm (nội soi) và kỹ thuật viên phải có kỹ thuật tốt (nhuộm gam).
Kỹ thuật nội soi dạ dày – tá tràng được áp dụng khá rộng rãi
Những biến chứng khi không chữa trị
- Không chữa trị sớm có thể gây xuất huyết dạ dày. So với loét hành tá tràng, loét hang vị ít bị xuất huyết hơn nhưng khi xuất huyết hang vị, nếu không phát hiện sớm để cấp cứu kịp thời, tính mạng người bệnh sẽ bị đe dọa do mất máu dẫn đến trụy tim mạch.
- Tiếp đến là thủng dạ dày, nếu không cấp cứu kịp thời sẽ rất nguy hiểm gây nhiễm trùng màng bụng (phúc mạc) dẫn đến sốc nhiễm khuẩn cực kỳ nguy hiểm cho tính mạng người bệnh. Nếu hang vị bị viêm lâu ngày, lan đến môn vị sẽ gây hẹp môn vị làm cho người bệnh ăn không tiêu, chán ăn, đầy bụng, đau âm ỉ suốt ngày đêm, người gầy, da xanh
- Biến chứng đáng sợ nhất là ung thư dạ dày. Với các bệnh về dạ dày, nếu bệnh của dạ dày tá tràng sẽ đau nhiều hơn, nguy cơ chảy máu hay xảy ra hơn, nhưng hầu như ít bị ung thư hơn, ngược lại, các bệnh khác của dạ dày, trong đó có viêm loét hang vị tuy đau có ít hơn, xuất huyết ít hơn viêm loét dạ dày tá tràng nhưng tỉ lệ bị ung thư hóa chiếm khá cao.
Nguyên tắc điều trị
Khi thấy đau thượng vị có kèm theo rối loạn tiêu hóa, nôn, buồn nôn, ợ hơi, ợ chua, người cao tuổi cần đi khám bệnh càng sớm càng tốt. Khi được xác định là viêm hoặc viêm loét hang vị cần tích cực điều trị theo chỉ định của bác sĩ và phải kiên trì không thể nóng vội.
Lời khuyên của thầy thuốc
Để tránh mắc bệnh viêm loét hang vị, người cao tuổi nên có chế độ ăn, uống hợp lý như: không nên ăn quá cay, chua; không nên uống rượu bia quá nhiều nhất là khi đói, hạn chế uống cà phê, trà đặc nếu đã có dấu hiệu viêm hang vị. Sau khi ăn không nên làm việc ngay hoặc không nên chạy nhảy, tập thể dục ngay mà cần ngồi thoải mái để thức ăn được nhào trộn kỹ ở dạ dày trước khi xuống ruột non. Hàng ngày, người cao tuổi nên có chế độ tập đều đặn, nhẹ nhàng tùy theo sức của mình, không nên gắng nhất là người cao tuổi.
